Investeringsklimaat Nederlands vastgoed: zonnig, maar niet onbewolkt

Vanuit onze rol als inspectie- en adviesbureau zijn we het merendeel van de tijd bezig met het onderzoeken en oplossen van heel concrete vraagstukken op het gebied van vastgoed. Dat betekent: pragmatisch advies en niet zozeer grote visies. Toch openen we dit magazine graag met onze kijk op de huidige Nederlandse vastgoedmarkt, omdat het verduidelijkt vanuit welk kader we dit magazine hebben gemaakt.

Een groeiende economie

Zomer 2018: de vooruitzichten voor de Nederlandse vastgoedmarkt zijn goed. De stijging van het producenten- en consumentenvertrouwen in combinatie met de nog altijd lage rentes en een groeiende economie zorgen voor een aanhoudende grote vraag naar Nederlands vastgoed. Dankzij het ruimhartige stimuleringsbeleid van de Europese Centrale Bank en extreem lage rentes was niet eerder zoveel kapitaal beschikbaar voor een belegging in vastgoed.

Britse exodus?

En dan is er nog de Brexit: welke impact dit precies gaat hebben, is lastig te voorspellen. De verwachting is dat veel pan-Europese instellingen en multinationals hun EU-paspoort willen behouden door hun hoofdkantoor in het Verenigd Koninkrijk in te wisselen voor een plek op het Europese vasteland. Naast Duitsland is Nederland een favoriete nieuwe thuishaven vanwege het stabiele economische en geopolitieke beleid. Recente verhuizingen naar ons land zijn bijvoorbeeld van Unilever en het Europees Medicijnagentschap.

Stijgende vraag naar Nederlands vastgoed

Intussen staan beleggers en hun vertegenwoordigers in de rij om een groter stuk van de Nederlandse vastgoedkoek te bemachtigen. Nederlandse pensioenfondsen, verzekeraars en vermogensbeheerders vergroten het aandeel van vastgoedbeleggingen in hun portefeuilles. Ook steeds meer buitenlandse partijen melden zich als potentiële kopers. Vooral Aziatische en Arabische investeerders hebben de Nederlandse vastgoedmarkt herontdekt. Zo kocht een consortium van Franse en Koreaanse investeerders het Atrium op de Amsterdamse Zuidas. Het was de grootste single asset deal ooit in Nederland, die wij op technisch vlak hebben mogen begeleiden. Een zeer spraakmakende deal waarover u meer kunt lezen in het magazine ‘TDD – een feitelijke blik op vastgoed.'

Aanbod blijft achter

Toch is er wel een probleem. Terwijl de vraag explosief stijgt, blijft het aanbod achter. Er is met name een gebrek aan aantrekkelijke investeringsprojecten op A-locaties. En dat wringt, omdat beleggers nú rendement willen zien op hun miljarden. Veel kopers en hun financiers nemen daarom genoegen met investeringsprojecten met een minder gunstig risicoprofiel. Ze kiezen voor A-locaties in B-steden of voor de herontwikkeling van gebouwen die lang hebben leeggestaan. Vastgoedmakelaar CBRE ziet een trend: ‘De concurrentie om het beste vastgoed is zó hevig dat beleggers bereid zijn om méér risico te nemen.’

Meten is weten

Om op een verantwoorde wijze meer risico te kunnen nemen is beter risicobeheer nodig. Alleen dan is de kans op tegenvallers zoveel mogelijk uit te sluiten. Om onzekerheden te kunnen doorschuiven of uitonderhandelen, is het essentieel om de risico’s van een vastgoedobject of -portefeuille te kennen. Beleggers rekenen graag op basis van de verwachte kasstroom en willen vooraf zo exact mogelijk weten waar ze aan toe zijn. Vastgoedpartijen doen daarom steeds dringender beroep op due diligence-specialisten en schakelen hen steeds vroeger in de onderhandelingsfase in.

De wereld van de TDD

Deze tendens zorgt voor een stijgende vraag naar due diligenceonderzoeken en daarmee ook naar een specifiek en belangrijk onderdeel daarvan: de technische due diligence (TDD). Wij merken dat er steeds hogere eisen worden gesteld aan de deskundigheid en diepgang van de technische inspecties rondom een vastgoedtransactie. Op basis van onze ervaringen in het werkveld nemen we u in dit magazine mee in de wereld van de TDD.

Dit artikel is afkomstig uit het magazine Technische Due Diligence; een feitelijke blik op vastgoed.