De regelgeving is er, maar er moet beter gehandhaafd worden
Letselschade-expert Yme Drost vertegenwoordigt ruim 350 chroom-6 slachtoffers. Hij ziet geregeld de ernstige gevolgen. ‘Werken met chroom-6 is extreem gevaarlijk’, aldus Drost. ‘De grenswaarde voor blootstelling aan chroom-6 is vorig jaar verlaagd en nog steeds is er discussie of dat wel laag genoeg is. Er is wel regelgeving, maar die wordt nog onvoldoende gehandhaafd. Ook is nog lang niet duidelijk op welke plaatsen chroom-6 gebruikt is en wie er bij welke werkgever mee in contact is gekomen.’
De grenswaarde voor de concentratie chroom-6 in de lucht is in 2017 verlaagd tot 1 microgram/m3. Deze waarde is zó laag dat veiligheidsmaatregelen bij bewerking verplicht zijn, om blootstelling aan chroom-6-houdende stof, rook of damp te voorkomen. Drost: ‘De inspectie SZW moet daar toezicht op houden. Er is geen enkele reden waarom dat niet zo zou zijn.’
Nog steeds incidenten
‘Toch zijn er nog steeds incidenten rond chroom-6. Nog maar een paar maanden geleden is chroom-6 aangetroffen in geïmpregneerd hout in de houtzagerij van een gevangenis. Terwijl het RIVM daar onderzoek naar doet, staat bij mij de telefoon roodgloeiend met (ex)gedetineerden die hulp en ondersteuning zoeken.’ De ontdekking van chroom-6 veroorzaakt volgens Drost een paniekreactie bij mensen: ‘Logisch, want als chroom-6 bij bewerking vrijkomt kun je er ernstig ziek van worden. Gedetineerden vragen zich nu af of ook (hout)stof mogelijk schadelijke gevolgen heeft. Dat is natuurlijk een relevante vraag. Uit onderzoek blijkt dat de kans op ziekte groter is naarmate je langer aan chroom-6 bent blootgesteld. Maar in theorie kan het, ook afhankelijk van de mate van blootstelling, bij het eerste contact al misgaan.’
Chroom-6 bij defensie
De betreffende gevangenis is gevestigd op een voormalige POMS-site (Prepositioned Organizational
Materiel Storage site). In deze opslagen onderhoudsdepots van de NAVO zijn medewerkers van Defensie in de periode 1984-2006 ook blootgesteld aan chroom-6. Drost: ‘Uit een dossier dat ik in mijn bezit heb, blijkt dat het ministerie van Defensie al jaren geleden waarschuwingen kreeg over de gevaren van chroom-6. Daar is toen helemaal niet op gereageerd. Dat is zeer ernstig.’ Inmiddels heeft Defensie bij zo’n 50 van Drosts cliënten die op POMS-sites werkten de aansprakelijkheid erkend voor ziektes die door chroom-6 kunnen komen. ‘Helaas is inmiddels tweederde van hen overleden, een serieus aantal. Dat wil niet zeggen dat iedereen ziek wordt, maar er is wel een verhoogde kans.’
Breed gebruikt
Sinds 2006 mag chroom-6 in Europa niet meer worden toegepast in nieuwe voertuigen en elektronische apparatuur. Sommige kleurstoffen zijn in 2015 verboden. Pas in 2017 is een aanzet gegeven om het verwerken van verf met chroom-6 in Europa zonder ontheffing te verbieden. ‘Ook als chroom-6 niet meer mag worden gebruikt, blijft het gevaar van blootstelling bij onderhoudswerkzaamheden bestaan. Het is op veel verschillende plekken gebruikt. Chroom-6-houdende verf is bijvoorbeeld een wondermiddel tegen roest’, aldus Drost. ‘Militairen hebben mij verteld dat ze weleens een busje verf mee naar huis namen. Het is dus ook af en toe bij mensen thuis gebruikt. Dat is heel moeilijk na te gaan en te controleren.’
Omvang nog niet duidelijk
De omvang van het chroom-6-probleem is volgens Drost nog onvoldoende bekend. ‘Dat maakt het lastig adequate maatregelen te nemen. De overheid kan asbestdaken verbieden, omdat bekend is waar die liggen. Van chroom-6 weten we nog niet waar het allemaal is gebruikt. We komen nog steeds tot nieuwe ontdekkingen. De eerste stap is nu in kaart brengen waar met chroom-6 is gewerkt, waar dat risico oplevert voor de volksgezondheid en waar het opgeruimd moet worden. Pas dan kunnen we dit grote probleem oplossen.’
Dit artikel is afkomstig uit het magazine Chroom-6: de feiten op een rij.
