Boeren blij: van asbestdak moeiteloos naar zonnecentrale

Het kan gewoon: een hoofdpijndossier omturnen naar een zonnig alternatief. Het lukt Essent met het initiatief DakVrienden. Binnen dit project helpt het energiebedrijf bedrijven – en dan met name boeren – om hun asbestdak kosteloos te vervangen. In ruil daarvoor gebruikt Essent het dak om via zonnepanelen groene stroom op te wekken. Nog dit jaar hebben zeventig Nederlandse ondernemers een nieuwe zonnecentrale. Let wel: deze 150.000 vierkante meters zonnedak leveren genoeg zonne-energie op voor het stroomgebruik van meer dan 7.300 huishoudens.

Stella BrenninkmeijerHet idee voor DakVrienden ontstond in 2017. Stella Brenninkmeijer, directeur Marketing Development van Essent, vertelt: ‘Duurzame energie is onze toekomst. We zijn daarom altijd op zoek naar oppervlaktes om energie duurzaam op te wekken. Het asbestprobleem van Nederland was evident: er ligt ongeveer 68 miljoen vierkante meter asbestdak, waarvan zo’n 80% in handen is van agrariërs. Op basis hiervan zijn we met boeren gaan praten: wat als we jullie asbestdaken kosteloos ombouwen tot zonnecentrales?’

Heel veel persoonlijke verhalen

De boeren waren van begin af aan enthousiast. En terecht. Een asbestdak vervangen is voor velen op eigen kracht niet haalbaar. Brenninkmeijer: ‘Gemiddeld gaat het om een forse investering van €30.000,- per duizend vierkante meter. Dat kan niet iedereen zomaar ophoesten. Achter iedere boer en ieder agrarisch bedrijf steekt een persoonlijk verhaal. Die verhalen heb ik allemaal gehoord. Dat maakte de wil om DakVrienden te laten slagen alleen maar groter.’

Over het idee zelf

Binnen een jaar werden flinke stappen gezet. De doelstelling? Essent helpt bedrijven om hun asbestdak te vervangen, zonder veel regelwerk en zonder eigen investeringen. ‘In ruil hiervoor stellen de agrariërs hun zonnedak twintig jaar ter beschikking voor het opwekken van groene stroom. Daarna zijn de zonnepanelen van de boeren’, legt Brenninkmeijer het initiatief uit.
Er kwam veel regelwerk aan te pas om het project van de grond te krijgen. ‘Zo brachten we de hele keten in kaart. We bedachten hoe de vervanging van de daken praktisch kon worden aangepakt, we bepaalden welk deel zelf moest worden gefinancierd, hoe een subsidie-element kon worden ingevoegd, hoe de aansluiting met de netbeheerders kon worden geregeld en welke installaties konden worden gebruikt.’

Zeventig boeren, 150.000 m² zonnedak

In december 2018 is DakVrienden onder grote publieke belangstelling gelanceerd. Dit jaar worden de asbestdaken van zeventig (boeren)bedrijven vervangen. In totaal komt dit neer op 150.000 vierkante meter zonnedak. In 2020 gaat Essent voor eenzelfde doelstelling. ‘Overigens zijn we overspoeld door aanmeldingen. We ontvingen er in totaal zo’n drieduizend. Dat waren er meer dan verwacht. Natuurlijk zijn er voorwaarden aan deelname verbonden. Voor ondernemers die hier niet aan voldoen, zoeken we naar alternatieve oplossingen. Denk bijvoorbeeld aan het huren of leasen van zonnepanelen.’

Essent

Win-win-win

DakVrienden is een ‘win-win-win-situatie’: de boeren zijn blij, Essent is blij én Nederland maakt een positieve klapper als het gaat om het lokaal opwekken van duurzame energie. ‘De aandacht voor het initiatief is groot, zowel van landelijke als regionale media. Ik denk omdat het thema maatschappelijk zo relevant is. Boeren zitten met een probleem: ze zijn in het bezit van een asbestdak. Binnen dit initiatief slaan we de handen ineen en zoeken we samen naar een oplossing’, stelt Brenninkmeijer.

Via co-creatie innoveren

Zo komen we bij co-creatie en innovatie terecht. ‘DakVrienden is een concrete oplossing voor boeren die hun asbestdak willen vervangen. Maar het is ook zinvol om dit project binnen een breder perspectief te plaatsen. Het vervangen van alle asbestdaken valt onder de energietransitie waar we met zijn allen aan moeten gaan staan. Vandaar dat we hoog inzetten op partnerships. DakVrienden is slechts het begin en richt zich specifiek op boeren. Maar hoe zit het met de asbestdaken van andere consumenten en bedrijven? Laten we samen manieren bedenken om ze te vervangen.’

Enorme potentie

Het potentieel is enorm, weet Brenninkmeijer. ‘Op de totale voorraad asbestdaken passen in totaal zo’n 17 miljoen zonnepanelen. Dat is goed voor het stroomverbruik van circa 1,6 miljoen huishoudens en een CO2-besparing van 3,2 megaton. Dat staat weer gelijk aan een bos zo groot als 320.000 voetbalvelden, vergelijkbaar met de oppervlakte van de provincie Limburg. Door zonnepanelen op het dak te leggen, halen we op een duurzame manier energetisch gezien het maximale uit Nederland.’

De eerste dakvriend: Lei Geraedts

Ruitersportcentrum Geraedts uit het Limburgse Beek heeft een nieuw dak. Met dank aan Essent. Er liggen nu 660 zonnepanelen op het dak, in plaats van 4.800 vierkante meter asbestdak. Lei Geraedts: ‘Ik ben heel blij dat Essent mij heeft geholpen met de financiering en de organisatie van deze hele operatie. Het vergt toch een behoorlijke investering om het allemaal te regelen, zowel qua geld als tijd. Nu heb ik een schoon dak, dat ook nog eens groene stroom opwekt voor zo’n 64 gezinnen.’

Bijdragen aan energietransitie

DakVrienden is een mooie opsteker, ervaart Brenninkmeijer. ‘Het is ketensamenwerking ten top. Een hoofdpijndossier heeft zonnig toekomstperspectief gekregen. En zo liggen er nog veel meer kansrijke oplossingen voor lastige thema’s voor het oprapen. Als we maar met elkaar in gesprek blijven en de juiste samenwerkingspartners zoeken. Dan komen we samen tot mooie oplossingen om op slimme manieren bij te dragen aan onze energietransitie.’

Reactie op sneuvelen asbestverbod

De reactie van Essent op het (voorlopig) niet doorgaan van het asbestverbod? ‘We gaan de impact van het weggestemde asbestverbod nog analyseren, maar we verwachten dat de noodzaak om asbest te verwijderen blijft en dat bedrijven nog steeds van hun asbestdak af willen. Asbest past simpelweg niet in een gezonde omgeving en een duurzame toekomst. Door het asbestdak te vervangen door een nieuw dak met zonnepanelen bieden we een charmante oplossing voor ondernemers die nog steeds haast hebben om asbest uit de weg te ruimen. Dat er nu meer tijd komt om het omvangrijke asbestprobleem op te lossen, is wat ons betreft een goede zaak’, stelt Brenninkmeijer.