Total E&P Nederland zet snel solide chroom-6-strategie uit voor 22 platforms op Noordzee

Total beschikt over 22 platforms die vast op de zeebodem van de Noordzee staan. De confrontatie met chroom-6 was gezien het corrosieve milieu onvermijdelijk. Toch is er rondom de stof geen moment blinde paniek geweest, stellen Tjeerd Hornstra en Tom van der Kamp van Total Exploratie & Productie Nederland. ‘Risicodenken is ons eigen. Onze ruime ervaring met het beheersen van risico’s, waaronder gevaarlijke stoffen als benzeen en asbest, heeft ons geholpen om snel chroom-6-acties uit te zetten’, zegt Inspection Engineer Tjeerd Hornstra.

Alle bedrijven in de olie- en gasindustrie ontvingen in december 2018 een brief van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM), de toezichthouder voor de offshore-industrie. Hierin werd gevraagd of bedrijven wilden bevestigen dat ze niet langer met chroom-6-houdende verf werken. Ook werd opgeroepen om aan te geven hoe wordt omgegaan met de inventarisatie van chroom-6. HSE Engineer Tom van der Kamp: ‘Deze brief riep bij ons geen schrikreactie op. We waren ons sinds eind oktober 2018 in het thema aan het verdiepen. De brief van SodM kwam dus nadat we onze eerste acties in gang hadden gezet.’

Geen twijfel: chroom-6 aanwezig

Dat er op de platforms van Total chroom-6 aanwezig is, was van meet af aan duidelijk. Hornstra: ‘De offshore-business heeft te maken met een corrosief milieu. We werken met speciale coatings voor bouten en moeren om de flensverbindingen te sluiten. Hierin is chroom-6 verwerkt. Overigens is dit niet direct reden tot grote zorg. Het gaat om kleine oppervlakten en een zeer dunne laag. Maar eerlijk is eerlijk: we hebben binnen onze omgeving ook te maken met grotere oppervlakten, waarvan de oude verflagen door aantasting moeten worden hersteld. Hier wilden we toch echt meer over weten én uitsluitsel over krijgen.’

Zelf verantwoordelijk

In eerste instantie greep Total terug op de expertise van de onderhoudscontractor. ‘Dit bleek niet helemaal de juiste insteek. Al snel werd duidelijk dat van ons als opdrachtgever werd verwacht aan te geven hoe de onderhoudscontractor met chroom-6 om zou moeten gaan. We zijn bij het begin begonnen: de bescherming van onze medewerkers. We hebben direct een instructie gemaakt. Hier kwam onze ervaring met andere gevaarlijke stoffen van pas’, vertelt Van der Kamp.

Defensie en NS als voorgangers

Hornstra gaat in op de aanpak: ‘Meten is weten. We hebben verschillende partijen uitgenodigd om testen uit te voeren. We wilden vooral ook meer informatie over de mate waarin chroom-6 aanwezig was. Een sneltest is dan niet voldoende. Vandaar dat we monsters in het laboratorium hebben laten onderzoeken. Hieruit bleek dat er wel degelijk chroom-6 in verflagen zat waar we niets van wisten. Geheel onverwacht was dit niet; Defensie en de Nederlandse Spoorwegen waren immers al tot soortgelijke conclusies gekomen.’

Meteen heldere acties

Na zo’n uitkomst is actie geboden. Total E&P Nederland hanteerde een duidelijke werkwijze. Van der Kamp: ‘Alle medewerkers die werkzaamheden zoals slijpen, boren en stralen op geverfde oppervlakken uitvoeren, hebben door middel van een zogenaamde “standing instruction” de opdracht meegekregen om eerst een sneltest uit te voeren. Bij een positieve test werd pas op de plaats gemaakt. Vervolgens is beoordeeld wat de eventuele blootstelling zou kunnen zijn. Daarna is vastgesteld dat de activiteiten met een laag risico -zoals boren en doorslijpen- weer mochten plaatsvinden met de al bestaande beschermende maatregen. Meer specialistische maatregelen kwamen in beeld op plekken waar volop geschuurd en op grote schaal gestraald zou worden. Wat ons van pas kwam bij het opstellen van de strategie? We zijn in de olie- en gasbranche actief. Het zit in ons systeem om potentieel gevaarlijke situaties te identificeren, risico’s te beoordelen en daar waar nodig aanvullende maatregelen te selecteren, om hier vervolgens richting alle betrokkenen helder over te communiceren.’

Tijdelijke werkwijze nu al officieel

Van der Kamp gaat in op de vervolgstappen na de “standing instruction”: ‘Inmiddels hadden we de beschikking over de eerste analyseresultaten van onze eigen installaties en in andere branches uitgevoerde blootstellingsonderzoeken. Zo kregen we inzicht in het benodigde beschermingsniveau en de specifiek te nemen maatregelen. Stel dat we boven een grenswaarde dreigen uit te komen; dan zetten we alternatieve technieken in die ofwel geen of aanzienlijk minder stof veroorzaken. Mocht dat niet goed mogelijk zijn, dan bouwen we een containment, een speciale tent die verspreiding van chroom-6-houdend stof tegen gaat. Deze voorziening mag alleen met speciale beschermingsmiddelen betreden worden. Overigens is dit een aanpak waar we volledig achter staan. Deze werkwijze is nu dus officieel en overgenomen als beleid.’

Simpel: wat moet, dat moet

De discussie rondom chroom-6 is misschien niet altijd even handig, maar wel goed, stellen beide engineers. ‘Duidelijk is dat we in Nederland nog veel chroom-6 kunnen vinden. Ook bij Total E&P Nederland gaan we nog chroom-6 tegenkomen. We hebben grote onderhoudsklussen en verfcampagnes op het programma staan. In de zwaarste gevallen gaan we wellicht richting een asbestachtig regime. Natuurlijk doen we dat liever niet; maar wat moet, dat moet. Veiligheid boven alles.’

Goede werkvoorbereiding scheelt alles

Hornstra blikt terug op een leerzame periode. ‘Richting SodM hebben we kunnen bevestigen dat we niet langer met chroom-6-houdende verf werken. Ook hebben we onze strategie wat betreft inventarisaties op tafel gelegd. Verder denk ik dat het noemenswaardig is dat we veel energie steken in onze werkvoorbereiding. Op het moment dat we een klus voorbereiden, plannen we de analyses van oude verflagen ruim vooraf. Doe je dit niet, dan kom je mogelijk voor verassingen te staan die tot vertraging leiden en onnodig veel extra geld kunnen gaan kosten. Een zorgvuldige werkvoorbereiding met veel aandacht voor analyses is meteen ook onze belangrijkste tip voor bedrijven die met chroom-6 geconfronteerd kunnen worden.’

Dit artikel is afkomstig uit het magazine Chroom-6 in de praktijk

Gerelateerde diensten

Chroom-6-onderzoek

Chroom-6 is decennialang gebruikt in de verf- en staalindustrie. De verbinding wordt aan lak of (grond)verf…

Lees meer